ต้องยอมรับว่าในปี 2012 การตลาดออนไลน์จะเริ่มเข้ามาบทบาทกับการทำธุรกิจมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นธุรกิจขนาดเล็ก หรือธุรกิจขนาดใหญ่แค่ไหนก็ตาม เพราะ “การสื่อสารของคนไทย ได้เริ่มเปลี่ยนรูปแบบไปแล้ว” ปีนี้ 3G จะเริ่มเข้ามาบทบาทกับคนไทยมากขึ้น และจะทำให้คนไทยเปลี่ยนพฤติกรรมมาใช้ช่องทางการสื่อสารทางออนไลน์เป็นช่องทางหลักในการสื่อสารกันเพิ่มมากขึ้นอย่างต่อเนื่อง เช่น เดียวนี้หลายคนเลิกส่ง SMS แล้วหันไปใช้โปรแกรมส่งข้อความแบบ WhatsApp หรือ Line ที่เป็นโปรแกรมส่งข้อความแบบฟรี บนมือถือรุ่นใหม่ๆ เกือบทุกรุ่น, หลายคนติดตามเพื่อนๆ พี่ๆ น้องๆ ว่าเค้าทำอะไรกันอยู่ผ่านทางโปรแกรม Facebook บนมือถือ หรือแม้แต่โปรแกรมตัวใหม่อย่าง Path ก็ทำให้คุณติดตามและสื่อสารกับเพื่อนและคนที่สนิทได้ไม่ยากอีกต่อไป  หรือเดียวนี้หากคุณอยากจะซื้อของอะไร คุณแทบไม่เปิดสมุดหน้าเหลืออีกต่อไปแล้ว คุณมักจะค้นหาสินค้าที่คุณต้องการผ่าน Search Engine อย่าง Google ทันที, คุณดูละครเมื่อวานไม่ทัน แต่เช้าอีกวันคุณสามารถดูละครเรื่องนั้นผ่านทาง Youtube ได้ทันที เห็นไหมครับว่ารูปแบบการสื่อสารและรับรู้ข้อมูลของคนไทยเริ่มเปลี่ยนไปแล้ว ดังนั้นนักการตลาดและผู้ที่ต้องการจะสื่อสารกับกลุ่มเป้าหมายหรือลูกค้าของคุณ “คุณต้องปรับเปลี่ยนตัวเองไปตามพฤติกรรมของกลุ่มเป้าหมายที่เปลี่ยนแปลงไป” อย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ มาดูกันว่าในปี 2012 การตลาดรูปแบบใดกำลังจะ “มา” และเริ่มเป็นช่องทางที่ทำให้เราสามารถเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายได้มีศักยภาพมากขึ้น มาดูกันครับ

1. ทุกอย่างจะมุ่งเข้าสู่โซเชี่ยลเน็ตเวิรก์ (Everything goto Social Network)

คนไทยใช้ Facebook มากกว่า 13 ล้านคนหรือคิดเป็นมากกว่า 20% ของประชากรทั้งประเทศ และมากกว่าครึ่งเปิด Facebook ทุกวัน หรือคนไทยดูมิวสิควีดีโอเพลง “กรุณาฟังให้จบ” ของ แช่ม แช่มรัมย์ เกือบ 23 ล้านครั้ง สูงที่สุดในประเทศไทยของวีดีโอใน Youtube ทำให้เห็นได้ชัดว่าพฤติกรรมคนไทยกำลังมุ่งเข้าสู่โซเชี่ยลเน็ตเวิรก์อย่างเห็นได้ชัด และโซเชี่ยลเน็ตเวิรก์จะเริ่มกลายมาเป็น “โครงสร้างพื้นฐานในการสื่อสาร (Infrastructure)” ของคนไทย เหมือนกับ โทรศัพท์, ทีวี หรือหนังสือพิมพ์ คนไทยจะเริ่มใช้ช่องทางนี้เพิ่มมากขึ้น เรื่อยๆ และเริ่มมีการต่อยอดของโซเชี่ยลเน็ตเวิรก์ไปยัง กลยุทธ์ทางธุรกิจรูปแบบต่างๆ เช่น การตลาดผ่านโซเชี่ยลเน็ตเวิรก์ (Social Network Marketing), การค้าขายผ่านทางโซเชี่ยลเน็ตเวิรก์ (Socail Network Commerce), การประชาสัมพันธ์ผ่านทางโซเชี่ยลเน็ตเวิรก์ (Social Network PR) หรือแม้แต่การรักษาความสัมพันธ์ลูกค้า่ผ่านทางโซเชี่ยลเน็ตเวิรก์ (Socail Network CRM) เป็นต้น

2. การปรับแต่งโซเชี่ยลมีเดียจะเป็นสิ่งจำเป็น  (SMO – Social Media Optimization)

เมื่อโซเชี่ยลเน็ตเวิรก์กลายเป็นช่องทางหลายองค์เริ่มเข้ามาใช้กันมากขึ้นในการสื่อสารกับลูกค้าและกลุ่มเป้าหมาย การปรับแต่งโซเชี่ยลเน็ตเวิรก์ให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดจึงเป็นสิ่งจำเป็น เช่นการวางแผนให้เกิดการแชร์และกระจายข้อมูลออกไปมากที่สุด, การติดตั้งเครื่องมือต่างที่ทำให้ผู้ใช้ร่วมส่วนร่วมมากขึ้น เช่น ปุ่มแชร์, ปุ่มชอบ (Likes), ปุ่มส่งต่อ (Retweet), สร้างลิงค์กลับมาเราให้มากที่สุด ทั้งหมดนี้เพื่อทำให้โซเชี่ยลเน็ตเวิรก์ของเราสามารถเข้าถึงคนและกระจายข้อมูลออกไปให้ได้วงกว้างมากที่สุด และเกิดประสิทธิภาพที่สุด

3. ผู้มีอิทธิพลออนไลน์จะมีบทบาทในการสร้างกระแส (Online Influencer)

เมื่อคนสื่อสารกันในโลกออนไลน์ของโซเชี่ยลเน็ตเวิรก์มากขึ้น คนที่มีคนติดตามมากๆ เช่น Facebook ที่มีคนชอบ (like) เยอะๆ หรือ Twitter ที่มีคนตาม (Follower) เยอะๆ หรือคนที่มีอิทธิพลทางความคิดกับคนอื่นในช่องทางออนไลน์ ก็จะเริ่มเข้ามาบทบาทในการสร้างกระแส หรือการทำให้คนอื่นๆ เชื่อและเกิดความคล้อยตามได้ไม่ยาก เพราะการพูดและสื่อสารออกมาของคนที่มีอิทธิพล (Influencer) เหล่านี้ ก็จะไปสร้างและโน้มน้าวให้คนอื่นๆ ที่ติดตามเค้าอยู่นั้นเกิดความคล้อยตามในทิศทางเดียวกัน เช่น

4. ตำแหน่ง (Location) จะเข้ามาบทบาทในการทำการตลาดมากขึ้น

เมื่ออุปกรณ์หลายอย่างสามารถระบุตำแหน่งของผู้ใช้ได้ เช่น มือถือ,แท็ปเล็ต, กล้องถ่ายรูป หรือ รถยนต์ และแอ็พพิลเคชั่นที่สามารถนำตำแหน่งของคนมาใช้ประยุกต์กับการตลาดได้ไม่อยากเช่น Foursquare, Google Map, Facebook Place ทำให้ “ตำแหน่งของลูกค้า” เริ่มเข้ามามีบทบาท และจะทำให้การสื่อสารไปหาลูกค้า มีความแม่นยำและเฉพาะเจาะจงมากขึ้น เช่น ร้านโดนัทที่สยามสแควร์สามารถรู้ได้ทันทีว่า ใครคือลูกค้าที่เข้าซื้อสินค้าของร้านค้าเค้าบ่อยๆ จากประมาณการเช็กอินของลูกค้าผ่านโปรแกรมต่างๆ ทางมือถือ

5. เมื่อโลกออนไลน์เชื่อมโยงกับโลกออฟไลน์ (O2O Marketing)

การตลาดบนโลกออนไลน์ จะเริ่มเข้าไปมีบทบาทเพิ่มยอดขายให้กับธุรกิจหน้าร้านค้าปกติ (ออฟไลน์) ได้อย่างมาก อย่างเช่น หลายคนหาข้อมูล-ส่วนลดร้านอาหารจากทางออนไลน์ผ่านบริการของ ดีลพิเศษแต่ละวัน (Daily Deal) เพื่อนำไปทานอาหารกับเพื่อนๆ หรือ ลูกค้าบางคนส่อง QR Code เพื่อรับข้อมูล ณ.จุดขายเพื่อสามารถดูข้อมูลสินค้าและรายละเอียดเพิ่มมากขึ้นได้ ดังนั้นการเชื่อมโยงข้อมูลจากโลกออนไลน์ไปกระตุ้นหรือทำให้คนตัดสินใจซื้อสินค้าในโลกออฟไลน์กำลังจะเริ่มเติบโตมากขึ้น ซึ่งบางธุรกิจสามารถเพิ่มยอดขายและจำนวนลูกค้าได้มหาศาลจากการตลาดลักษณะนี้

6. หลากอุปกรณ์ทีเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตและแอ็พพิเคชั่น (Device & Application)

ปีนี้จะเป็นอุปกรณ์ต่างๆ รอบตัวเราจะสามารถเชื่อมต่ออินเทอร์เน็ตได้มากขึ้น ทำให้มันมีความสามารถเพิ่มมากขึ้นจากเพิ่มอย่างมาก เช่น มือถือ, ทีวี, รถยนต์, วิทยุ รวมถึงการให้บริการ 3G ถูกเปิดให้บริการเพิ่มมากขึ้น และจำนวนคนไทยใช้แอ็พพิลเคชั่นก็เพิ่มมากขึ้น รูปแบบต่างๆ เหล่านี้เริ่มมาบทบาทเป็นช่องทางในการติดต่อสื่อสารกับลูกค้าได้มากขึ้น ดังนั้นทำให้นักการตลาดสามารถเพิ่มช่องทางใหม่ๆ ในการสื่อสารกับลูกค้านอกเหนือจากทางหน้าคอมพิวเตอร์ เช่นนักการตลาดเริ่มติดต่อลูกค้าผ่านช่องทางแอ็พพิลเคชั่นใหม่ๆ อย่าง WhatsApp, Line หรือ Instagram เป็นต้น หรือบางคนก็อาจะสร้างแอ็พของตัวเองขึ้นมาในการติดต่อกับลูกค้าโดยตรงได้ทันที

7. เมื่อเทคโนโลยีฉลาดและอัตโนมัติมากขึ้น (Semantic Technology)

เรากำลังอยู่ในยุคของข้อมูลอย่างแท้จริง โดยรอบๆ ตัวเราที่เคลื่อนที่ไปจะมีข้อมูลเกิดขึ้นตลอดเวลาเช่น ข้อมูลตำแหน่งพิกัดตัวคุณ, ข้อมูลสภาพอากาศ, การจราจร หรือธุรกิจต่างๆ ที่อยู่รอบๆ ตัวคุณ ณ.ขณะนั้น (Context Information) ซึ่งข้อมูลแต่ละอย่างจะสามารถนำมาเชื่อมโยงและสร้างให้เกิดข้อมูลรูปแบบใหม่ที่เหมาสมกับตัวคุณโดยอัตโนมัติและทันที (Real Time) ดังนั้นนักการตลาดเริ่มจะเห็นความสำคัญของข้อมูลต่างๆ เหล่านี้ นำมาประกอบกันเพื่อสร้างกลยุทธ์การตลาดรูปแบบใหม่ๆ ที่สามารถตอบสนองกับคนๆ นั้นๆ ในพื้นที่ๆ นั้น ได้อย่างแม่นยำเลยทีเดียว

8. รู้ลึกถึงกลุ่มเป้าหมายด้วยการวิเคราะห์จากพฤติกรรมทางออนไลน์ (Behavioral Marketing & Analytic)

เราสามารถเข้าใจและเจาะลึกลงไปถึงพฤติกรรมของลูกค้าและกลุ่มเป้าหมายเราได้ง่ายมากขึ้น เพราะด้วยข้อมูลมากมายมหาศาลที่อยู่ในโลกออนไลน์ ไม่ว่าจะเป็นข้อมูลพฤติกรรมการใช้เว็บไซต์ (Web Log) หรือ ข้อมูลการใช้งานโซเชี่ยลเน็ตเวิรก์ หรือแม้แต่การพูดคุยสื่อสารผ่านทางออนไลน์ต่างๆ สามารถรวบรวมนำมาวิเคราะห์ เพื่อทำให้เราเข้าใจถึงพฤติกรรมของกลุ่มเป้าหมายหรือลูกค้าเรามากขึ้น โดยมีเครื่องมือต่างๆ ออกมาช่วย เช่น Google Analytics, Truehits.net, ZocialRank.com ซึ่งปีนี้จะเป็นปีที่นักการตลาดให้ความสำคัญกับข้อมูลเหล่านี้มากขึ้น เพื่อทำให้เราสามารถเข้าใจลูกค้าได้ดียิ่งขึ้น

9. การค้าบนโลกออนไลน์จะขยายตัวอย่างรวดเร็ว (E-Commerce Expansion)

ถึงแม้ว่าการค้าบนโลกออนไลน์หรือ E-Commerce จะเป็นสิ่งหนึ่งที่เกิดขึ้นมนาน แต่มันจะได้รับความนิยมมากขึ้นในปี 2012 เพราะในปีที่ผ่านมาเริ่มมีบริษัทให้แห่งเริ่มให้ความสนใจในการขยายช่องทางการขายออกไปยังในโลกออนไลน์ อย่างเช่น DTAC เปิดร้านขายโทรศัพท์ออนไลน์ หรือ ห้างสรรพสินค้าต่างๆ เริ่มกระโดดเข้าสู่สมรภูมิการซื้อของออนไลน์มากขึ้น ประกอบกับระบบชำระเงินออนไลน์และระบบขนส่งสินค้าภายในประเทศพัฒนาไปอย่างรวดเร็ว ทำให้การซื้อขายสินค้าทางออนไลน์เป็นสิ่งหนึ่งที่หลายๆ แบรดน์และธุรกิจต่างให้ความสำคัญมากขึ้น ในการเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายที่อยู่ทั่วประเทศและทั่วโลก

10. ทุกอย่างจะหล่อหลอมรวมเข้าด้วยกัน (Media Convergence)

เมื่อเทคโนโลยีและสื่อมีอะไรเกิดขึ้นมากมาย โดยทุกอย่างจะเริ่มถูกนำมาหล่อหลอมรวมกันให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด การใช้วิธีไดวิธีหนึ่งอาจจะไม่เกิดประสิทธิภาพเท่าที่ควร ดังนั้นเราจะเริ่มเห็นการสื่อสารเต็มรูปแบบ โดยมีกลยุทธ์และเทคโนโลยีหลากรูปแบบภายใต้แคมเปญหรือกลยุทธหลักกลยุทธเดียว เพื่อทำให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุดในการทำการตลาดยุคใหม่ บางคนอาจจะเรียกวิธีนี้ว่า IMC (Integrated Marketing Communication) เป็นการใช้สื่อดั่งเดิมเข้าผสมผสานกับสื่อออนไลน์รูปแบบใหม่ เพื่อสร้างกลยุทธรูปแบบใหม่ ที่จะเข้าถึงลุกค้าได้ในทุกๆ สื่อและช่องทางที่ลูกค้าอยู่ เช่น กลยุทธการตลาดรูปแบบใหม่จะมีทั้ง สื่อทีวี วิทยุ สิ่งพิมพ์ ออนไลน์ มือถือ แอ็พพิลเคชั่น โซเชี่ยลเน็ตเวิรก์ การใช้ตำแหน่งของลูกค้า ฯลฯ ทั้งหมดเหล่านี้มาสร้างเป็นกลยุทธ์ในการทำการตลาดเพื่อเข้าถึงกลุ่มเป้าหมายที่มีพฤติกรรมเปลี่ยนไป

ทั้งหมดนี้คือแนวโน้มที่ผมวิเคราะห์แล้ว ว่าจะเกิดขึ้นในปี 2012 นี้ ดังนั้นเมื่อคุณทราบแล้วลองเริ่มวางแผนและกลยุทธ์ธุรกิจของคุณให้สอดคล้องกับแนวโน้มของการตลาดรูปแบบใหม่ที่จะเกิดขึ้น เพราะเราต้องยอมรับว่า ปัจจุบันพฤติกรรมลูกค้าบางกลุ่มเริ่มเปลี่ยนไปแล้วตามเทคโนโลยีที่เปลี่ยนไป ดังนั้นหากเราจะติดอยู่กับการตลาดรูปแบบเดิมๆ มันอาจะทำให้เราไม่สามารถเข้าถึงลูกค้าได้มีประสิทธิภาพ การเรียนรู้และปรับตัวเองตลอดเวลา จะทำให้เราสามารถอยู่รอดได้ท่ามกลางกระแสการแข่งขันของธุรกิจที่โหมกระหน่ำอยู่ในขณะนี้ … ลงมือกันได้แล้วครับ.! หากมีคำถามหรืออยากปรึกษาอะไรก็สอบถามกันมาได้เลยนะครับผ่าน www.Facebook.com/PawootPom